Je hebt net uren of zelfs dagen of weken geploeterd aan een tekst en nu is ie ein-de-lijk af. Alleen… Je tekst moet nog worden overgelezen en nagekeken. Alsof je daar nog zin in hebt. Je bent al zo lang bezig geweest. Je bent niet meer helder en ziet niet meer alle foutjes; hoe groot of hoe klein ze ook zijn. Of je tekst nou een 26-delige encyclopedie is of een webpagina van 1 A4’tje: elke tekst heeft een redacteur nodig. Waarom? Ik geef je vijf redenen. 😉

1: Je bent blind geworden voor je eigen (taal)fouten

Als jij je tekst voor de duizendste keer overleest, ben je blind geworden voor je eigen (taal)fouten. Misschien zelfs simpele dingen als dubbele spaties zie je niet meer. Daarom is die tweede lezer, die een frisse – maar vooral kritische – blik op jouw tekst kan werpen, zo belangrijk.

Als je wilt dat er iemand echt alleen naar taal- en typfouten kijkt, dan heb je genoeg aan een corrector. Die corrigeert – verbetert dus – puur de taal, terwijl de inhoud niet wordt aangeraakt. Bijvoorbeeld:

“De advocaat ging er vanuit dat ze niet eens opzoek was naar een oplossing.”

“De advocaat ging ervan uit dat ze niet eens op zoek was naar een oplossing.”

Een redacteur kijkt naar alles – groot en klein redigeren, zoals de uitgeverijen het noemen – en vaak ook nog tegelijkertijd. Bijvoorbeeld:

“De slag bij Waterloo, op 8 juni 1815, verloor Napoleon door een verassende strategie van Wellington.”

“De Slag bij Waterloo, op 18 juni 1815, verloor Napoleon door een verrassende strategie van Wellington.”

2: Een redacteur is niet bang om commentaar te leveren

Nee, ik ben echt niet een redacteur die alleen ‘fout fout FOUT’ roept tijdens het redigeren van jouw tekst. Ik wil jouw tekst juist nog sterker maken en door alleen ‘FOUT’ te roepen gaat dat ‘m niet worden. Daarom probeer ik altijd suggesties te geven om jouw tekst verder te helpen. Om input te geven waar je echt iets aan hebt.

Maar ik durf wel kritisch te zijn. Erg kritisch. Oké, oké, ontzettend kritisch. Ik durf vragen te stellen die je buurman en je zus jou niet durven te stellen. Vragen die misschien pijnlijk of streng zijn, die misschien vervelend aanvoelen, maar die je wel aan het denken zetten. Ik noem mezelf daarom ook weleens: de advocaat van de duivel of de duivel op je schouder. Juist omdat ik tijdens het redigeren zo kritisch en precies moet zijn. Heeft mijn perfectionisme en nauwkeurigheid toch nog een goed doel! 😉

3: Elke tekst is weer anders

Ook al ben je een doorgewinterde schrijver, elke tekst is weer anders. Of je nou al honderd scripties hebt geschreven of niet: een boek schrijven is weer een heel ander project. Bij scripties let je als redacteur niet alleen op spel- en typfouten, maar ook op structuur, academisch taalgebruik, zinsbouw, logische opbouw van alinea’s en paragrafen. Bij een roman daarentegen komen weer heel andere aspecten aan bod.

Terwijl het redigeren van lesmateriaal ook weer andere punten uitlicht. Zoals: is dit wel een realistische situatie voor een 14-jarige? Want de situatieschets moet niet een probleem vormen voor de leerling, waardoor ie de vraag niet kan beantwoorden. En zo kan ik nog wel even doorratelen. 😉 Elke tekst dient een ander doel en heeft een andere doelgroep. De redacteur weet dit en past hier ook zijn focus op aan. Want…

4: Een redacteur weet wat wel en wat niet kan worden aangepast

Alles wat een redacteur doet, staat in het belang van de tekst. En daarbij houdt elke redacteur ook altijd rekening met correcties die noodzakelijk zijn en correcties die niet noodzakelijk zijn. Het blijft namelijk jouw tekst. Een redacteur is geen schrijver. En ook geen herschrijver. Een Hoofdregel voor de Goede Redacteur is dan ook: laat de auteur in zijn waarde. Daarnaast gaat redigeren om compromissen sluiten: niet elke letter moet worden omgedraaid.

Een taalfout? Moet absoluut worden verbeterd.

Een zin die de redacteur niet mooi vindt? Laten staan.

Een voorbeeld: ongeveer een halfjaar geleden mocht ik het boek Ruimte redigeren. Een boek vol gedichten, gedachten, liedteksten en foto’s. Als ik elke letter had omgedraaid, was ik nu nog bezig met redigeren. Maar ik heb bewust ruimte – pun intended 😉 – vrijgehouden voor ‘dichterlijke vrijheid’. Ik ben geen dichter, geen liedjesschrijver, geen poëet. En een gedicht is niet te vergelijken met een non-fictieboek. Dus maakt een redacteur weer andere overwegingen en schrapt ie bijvoorbeeld iets niet, wat ie wel had gedaan als het een bijsluiter van een geneesmiddel was geweest. Om maar eens iets te noemen. 😉

5: Het scheelt jou… Zo. Veel. Tijd.

Als je een tekst hebt geschreven, zit je helemaal in je eigen bubbel. Je hebt de nodige research gedaan, bijvoorbeeld voor een blog, een nieuwsartikel of een folder, en de tekst staat. Je leest ‘m nog een of twee keer over en denkt: hoppa, publiceren maar! En dan blijkt dat er nog taalfouten in je tekst zitten of dat sommige feiten niet kloppen. Net nu je er zo veel tijd in hebt gestoken om iets moois neer te zetten!

Een redacteur kan jou tijd besparen. Die frisse, kritische blik waar ik het net over had, die is het meer dan waard. Je ziet je eigen fouten niet meer, of bent gewoon niet zo goed in taal. Wat het ook is, een redacteur neemt het uit handen voor jou, denkt met je mee en geeft je gerichte feedback en (noodzakelijke) aanpassingen, waardoor jouw tekst staat als een huis. Of een villa. Of een kasteel. Of een hele metropool. The sky is the limit, toch? 😉

Wil jij ook tijd besparen en een perfecte tekst voor je hebben liggen? Of het nou een bijsluiter, een folder, een artikel, een blog, een reeks artikelen of blogs of een compleet boek is. Of het nou om corrigeren of om redigeren gaat, ik help je graag! Stuur me een berichtje en ik ga graag voor jouw tekst aan de slag! 😉